GARIS PANDUAN EDITORIAL DAN ETIKA PENERBITAN

Penerbit UniMAP komited dalam menegakkan integriti dan standard kesarjanaan dalam setiap penerbitan buku yang dihasilkan. Garis Panduan Editorial dan Etika Penerbitan ini adalah sebagai panduan kepada semua pihak yang terlibat dalam proses penerbitan buku iaitu penulis/pengarang, penyunting, penilai, penerbit dan pihak yang berkepentingan lain. Ianya bertujuan memastikan setiap karya yang diterbitkan adalah karya asli, berkualiti dan bebas daripada salah laku penerbitan seperti plagiarisme dan pemalsuan data serta memastikan ketelusan dalam aspek pengurusan penerbitan universiti. Selain itu dengan adanya garis panduan ini adalah untuk mempratikkan amalan ketelusan dan rasa hormat kepada hak cipta serta harta intelek bagi memelihara kredibiliti hasil penyelidikan dan penyebaran ilmu oleh ahli akademik.

Sebagai penerbit universiti diiktiraf di bawah Majlis Penerbitan Ilmiah Malaysia (MAPIM). Penerbit UniMAP juga berpegang kepada piawai dan amalan penerbitan yang ditetapkan  Committee on Publication Ethics (COPE) diperingkat antarabangsa bagi memastikan kualiti penerbitan setaraf dan diterima meluas oleh komuniti akademia antarabangsa.

Semua penerbitan yang dihasilkan akan dipertimbangkan dan diperakukan  oleh Jawatankuasa Penerbitan Universiti (JKP) yang dipengerusikan oleh Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan & Inovasi). Jawatankuasa ini dianggotai oleh Dekan Fakulti dan Ketua-Ketua Sidang Editorial Jurnal UniMAP yang mempunyai kepakaran dalam disiplin serta bidang yang berkaitan dalam memberi nasihat dan menetapkan hala tuju penerbitan Penerbit UniMAP. JKP juga bertanggungjawab menjalankan semakan serta kelulusan terhadap penerbitan Penerbit UniMAP dan memberikan nasihat pakar mengenai pemilihan karya yang akan diterbitkan.

Kenyataan ini menetapkan tanggungjawab semua pihak yang terlibat dalam penerbitan iaitu:

TANGGUNGJAWAB PENGARANG

  • Untuk menerbitkan karya dengan Penerbit UniMAP, pengarang mesti memastikan manuskrip yang dihantar memenuhi keperluan tertentu bagi penerbitan ilmiah yang berkualiti.
  • Manuskrip yang dihantar adalah asli, belum pernah diterbitkan sebelum ini dan tidak diterbitkan di tempat lain dalam bentuk cetakan atau elektronik.
  • Sumber bagi sebarang bahan hak cipta dalam manuskrip yang dihantar telah diakui, dinyatakan atau dipetik dengan sewajarnya dan kebenaran yang sesuai untuk menggunakan bahan hak cipta tersebut telah diperoleh.
  • Karya tersebut tidak melanggar hak cipta milik pihak lain.
  • Karya tersebut tidak mengandungi bahan yang memfitnah.
  • Manuskrip yang dihantar adalah berkaitan dengan kerja yang dijalankan secara beretika dan bertanggungjawab serta mematuhi semua undang-undang yang berkaitan.
  • Manuskrip yang dihantar adalah tepat dan boleh dipercayai.
  • Pengarang juga mesti memastikan bahawa semua individu yang telah menyumbang secara signifikan dalam aspek reka bentuk, pelaksanaan atau interpretasi manuskrip yang dihantar disenaraikan sebagai pengarang bersama. Sekiranya terdapat individu lain yang terlibat dalam aspek tertentu manuskrip tersebut, mereka harus diakui atau disenaraikan sebagai penyumbang. Pengarang yang bertanggungjawab perlu memastikan semua pengarang bersama yang berkaitan telah melihat dan meluluskan manuskrip yang dihantar dan bersetuju dengan penghantarannya untuk diterbitkan.

TANGGUNGJAWAB EDITOR / PENYUNTING

  • Untuk menerbitkan karya dengan Penerbit UniMAP, editor akan memastikan manuskrip yang dihantar memenuhi keperluan tertentu bagi penerbitan ilmiah yang berkualiti. Editor harus memastikan:
  • Manuskrip yang dihantar adalah asli, belum pernah diterbitkan sebelum ini dan tidak diterbitkan di tempat lain dalam bentuk cetakan atau elektronik.
  • Mereka telah mendapatkan kebenaran daripada pengarang yang menyumbang untuk menerbitkan karya mereka sebagai bab dalam koleksi yang disunting.
  • Sumber bagi sebarang bahan berhak cipta dalam manuskrip yang dihantar telah diakui, dinyatakan atau dipetik dengan sewajarnya dan kebenaran yang sesuai untuk menggunakan bahan berhak cipta tersebut telah diperoleh.
  • Karya tersebut tidak melanggar hak cipta milik pihak lain.
  • Karya tersebut tidak mengandungi bahan yang memfitnah.
  • Manuskrip yang dihantar adalah berkaitan dengan kerja yang dijalankan secara beretika dan bertanggungjawab serta mematuhi semua undang-undang yang berkaitan.
  • Manuskrip yang dihantar adalah tepat dan boleh dipercayai.
  • Editor perlu memastikan bahawa semua individu yang telah memberi sumbangan penting dalam penerbitan bahan yang dihantar disenaraikan sebagai editor bersama atau pengarang bab, mengikut kesesuaian. Sekiranya terdapat individu lain yang telah menyumbang dalam manuskrip tersebut, mereka perlu diakui atau disenaraikan sebagai penyumbang. Editor utama harus memastikan bahawa semua editor bersama dan pengarang bab yang berkaitan telah melihat dan meluluskan versi akhir manuskrip yang dihantar serta bersetuju dengan penghantarannya untuk diterbitkan.

TANGGUNGJAWAB PENILAI

  • Penilai Luar atau Pakar Bidang merupakan bahagian penting dalam proses penerbitan ilmiah. Mereka membantu penerbit dalam menentukan penerbitan mana yang memberi nilai kepada wacana akademik serta memastikan integriti rekod ilmiah. Oleh kerana peranan penting yang dimainkan oleh penilai, adalah penting mereka menjalankan tugas semakan secara beretika dan bertanggungjawab. Adalah menjadi tanggungjawab Penilai untuk:
  • Memastikan mereka dapat mengembalikan semakan dalam tempoh masa yang ditetapkan serta mengisytiharkan sebarang kepentingan yang mungkin bercanggah.
  • Membaca keseluruhan manuskrip dan memberikan maklum balas terhadap semua bab/artikel.
  • Menghormati kerahsiaan proses semakan dan tidak menggunakan maklumat yang diperoleh semasa proses semakan untuk kepentingan sendiri atau orang lain, atau untuk menjejaskan atau menjatuhkan pihak lain.
  • Kekal tidak berat sebelah terhadap faktor-faktor seperti kewarganegaraan, kepercayaan agama atau politik, jantina atau ciri-ciri lain pengarang, asal-usul manuskrip atau pertimbangan komersial.
  • Mengisytiharkan sebarang konflik kepentingan sebelum menerima manuskrip untuk semakan.
  • Memaklumkan kepada pihak Penerbit jika mendapati diri tidak mempunyai kepakaran yang diperlukan untuk menilai aspek-aspek tertentu dalam manuskrip.
  • Segera memberitahu pihak Penerbit jika mengesyaki berlaku sebarang pelanggaran etika penyelidikan atau penerbitan.
  • Menyediakan laporan kepada Penerbit UniMAP selepas semakan yang merangkumi kekuatan dan kelemahan manuskrip; memberikan nasihat berkaitan pindaan, penyuntingan, penambahan atau pengurangan yang dirasakan perlu untuk memperbaiki manuskrip; serta memberi cadangan kepada Penerbit UniMAP sama ada untuk menerima, menyemak semula atau menolak manuskrip tersebut.

PENILAIAN

  • Buku-buku terbitan Penerbit UniMAP akan dinilai oleh pakar dan ahli akademik dalam bidang atau disiplin yang berkaitan dengan topik penerbitan yang dinilai. Pendekatan dan kaedah penilaian yang ditetapkan ialah secara Double Blind Review  yang terdiri daripada 1-2 penilai yang dilantik. Proses penilaian ini mengambil masa 3-4 minggu dan dijalankan secara adil, objektif serta telus. Sekiranya terdapat potensi konflik kepentingan, penilai dikehendaki menarik diri daripada tugasan tersebut. 

PENGENDALIAN KES SALAH LAKU PENERBITAN

  • Penerbit UniMAP memandang serius sebarang dakwaan salah laku akademik yang melibatkan manuskrip yang dihantar untuk diterbitkan. Penilai Luar perlu melaporkan sebarang kes yang disyaki sebagai salah laku atau plagiarisme dalam manuskrip yang dihantar kepada editor penerbitan atau kepada Penerbit UniMAP dengan maklumat dan bukti yang mencukupi supaya siasatan dapat dimulakan.
  • Sekiranya plagiarisme atau salah laku dikenal pasti, Penerbit UniMAP akan segera menggantung penerbitan manuskrip yang terlibat dan menjalankan siasatan terhadap dakwaan tersebut sehingga satu keputusan dicapai.
  • Sekiranya terdapat sebarang kes plagiarisme atau salah laku akademik dalam mana-mana bahan-bahan penerbitan yang diterbitkan oleh Penerbit UniMAP, Penerbit UniMAP menggalakkan untuk memaklumkan dakwaan tersebut secara bertulis kepada Penerbit UniMAP dengan segera.
  • Semua dakwaan plagiarisme atau salah laku akademik yang melibatkan bahan penerbitan yang telah diterbitkan akan disiasat oleh Penerbit UniMAP mengikut prosedur yang ditetapkan. Dalam menyiasat sebarang dakwaan plagiarisme atau salah laku akademik yang berkaitan dengan manuskrip yang dihantar atau bahan penerbitan yang diterbitkan, Penerbit UniMAP akan meneliti dakwaan tersebut. Seterusnya merujuk kes tersebut kepada Jawatankuasa Penerbitan Universiti dan Jawatankuasa Tatatertib Universiti untuk mendapatkan nasihat dan keputusan serta menetapkan hukuman yang wajar serta melaksanakan tindakan berikut:
  • 1) Pembetulan;~ tindakan pembetulan (erratum) diambil dengan menerbitkan semula bagi membetulkan fakta atau data.
  • 2) Kenyataan Umum;~tindakan ini akan diambil sekiranya terdapat kebimbingan yang serius mengenai integriti bahan yang diterbitkan atau semasa siasatan masih dijalankan.
  • 3) Penarikan balik (Retraction);~tindakan menarik balik bahan terbitan daripada platform atau pasaran.

KONFLIK KEPENTINGAN

  • Penerbit UniMAP berusaha untuk menghapuskan sebarang konflik kepentingan sama ada yang dikenal pasti sebelum atau selepas penerbitan dan mengharapkan editor, pengarang serta penilai turut peka terhadap isu-isu ini. Konflik seperti ini mungkin timbul daripada pekerjaan, perundingan, pemilikan saham, pertalian, bayaran honorarium, keterangan pakar berbayar, perjanjian pembiayaan atau pegangan kewangan, geran, permohonan/pendaftaran paten yang boleh menimbulkan kebimbangan terhadap potensi berat sebelah dalam dapatan penyelidikan atau keputusan editorial. Sebarang potensi konflik kepentingan harus didedahkan seawal mungkin. Sekiranya potensi konflik dikenal pasti, pihak yang terlibat mesti mengisytiharkan kepentingan tersebut kepada Penerbit UniMAP dan menarik diri daripada proses berkaitan sementara siasatan dijalankan oleh Penerbit UniMAP.

PENGGUNAAN AI DALAM PENGHASILAN MANUSKRIP BUKU

  • Pengarang/Penulis dibenarkan untuk menggunakan bantuan AI dalam proses penulisan sebelum penghantaran manuskrip tetapi hanya untuk memperbaiki tatabahasa, penyuntingan dan penulisan yang dihasilkan. Pengarang dan penulis perlu membuat perakuan  penggunaan AI hanya sebagai alat (tool) dalam kerja-kerja penulisan. 

HAK CIPTA

  • Penerbit UniMAP mengekalkan hak cipta ke atas semua penerbitan dari segi reka letak grafik buku dan kulit buku serta jurnal yang diterbitkan oleh Penerbit UniMAP. Sekiranya kandungan tersebut bukan hasil ciptaan Penerbit UniMAP, perkara ini akan dinyatakan di halaman hak cipta penerbitan tersebut. Penerbit UniMAP juga mengekalkan hak cipta bagi semua logo Penerbit UniMAP dan laman web Penerbit UniMAP. Pengarang mengekalkan hak cipta ke atas karya mereka yang diterbitkan oleh Penerbit UniMAP kecuali jika dinyatakan atau dipersetujui sebaliknya.

PENGARKIBAN

  • Semua karya yang diterbitkan oleh Penerbit UniMAP disediakan kepada pembaca dalam pelbagai format dalam talian serta dalam bentuk cetakan atas permintaan (print-on-demand) secara kekal. 

PENGURUSAN ADUAN DAN MAKLUM BALAS

  • Penerbit UniMAP mengambil serius sebarang aduan atau kebimbangan mengenai penerbitan atau sebarang aktiviti serta maklumat yang berkaitan dengan Penerbit UniMAP. Semua dakwaan akan disiasat dalam tempoh yang munasabah dan maklum balas kepada pihak yang membuat aduan akan diberikan dalam tempoh tiga bulan dari tarikh aduan diterima. Penerbit UniMAP akan menilai dakwaan tersebut sebelum merujuk kes itu kepada Jawatankuasa Penerbitan Universiti untuk mendapatkan nasihat dan keputusan. Pengarang yang mempunyai persoalan mengenai proses penerbitan atau semakan penilaian digalakkan untuk membincangkan isu tersebut dengan Penerbit UniMAP. Sebarang kebimbangan berkaitan status undang-undang penerbitan Penerbit UniMAP, seperti hak cipta, privasi atau fitnah, hendaklah dikemukakan kepada Penerbit UniMAP melalui emel This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..